آثارخانۀ ادبی-یادگاری صدرالدّین عینی
آثارخانۀ ادبی صدرالدین عینی سال 1963 با قرار کمیته مرکزی حزب کمونیست و شورای وزیران تاجیکستان تأسیس یافته است. آثارخانۀ ادبی صدرالدین عینی در ابتدا مؤسسۀ وزارت مدنیت جمهوری شوروی سوسیالیستی تاجیکستان بود. سپس سال 1966 به اختیار آکادمی علمهای جمهوری شوروی سوسیالیستی تاجیکستان سپاریده شد. به مناسبت جشن صدمین سالگرد زادروز صدرالدین عینی آثارخانه از نو تعمیر و ترمیم گردیده، مواد و سندهای آن زیادتر شدند. آثارخانه سال 1978 با قرار کمیته اجرائیه، شورای وزیران و قرار یونسکو بخشیده به صدمین سالگرد زادروز استاد در خود را برای بینندگان باز نموده است. آثارخانه از حجرههای گوناگون عبارت بوده، هر کدامی از آنها صحیفهای از زندگی و فعالیّت ایجادی ادبی و علمی و معارفپروری صدالدین عینی را در بر میگیرند.
آثارخانه در مرکز شهر دوشنبه ناحیۀ اسماعیل سامانی، کوچۀ همزه حکیم زاده حولی شماره 1 واقع گردیده است. در این منزل استاد صدرالدین عینی همراه اهل خانواده سال های آخر حیات خویش را (1951-1954) سپر نموده است. شمارۀ ایکسپانت های آثارخانه 150 عدد، شمارۀ واسطههای اساسی 189 عدد، شمارۀ کتاب ها نزدیک 2000 که به آنها داخل میشوند؛ اثرهای استاد با زبان های گوناگون و نشر سال های گوناگون اینچنین کتابهای به آثارخانه وارد گردیده. در بایگانی دستخط های استاد، مکاتبهها با شخصیت های گوناگون، روزنامه و مجلّهها، کتاب هایی که خود استاد از آنها استفاده برده است، حفظ و حمایه میگردند.
در تالارهای آثارخانه ایکسپانتهایی هستند، که عاید به حیات و فعالیت ادبی و جمعیتی و علمی و دورههای گوناگون زندگی استاد معلومات میدهند. از روزهای نخستین تأسیسیابی آثارخانه تا کنون شخصیت های زیرین برای پیشبرد کارهای علمی فعالیت نمودهاند: مریم دولت آوا، اکرم غلام اف، شفاعت ایشان آوا، زهرا شهیدی، ماه شریف تبرآوا.
عین زمان عهدداری سردار شعبه را گل بی موسویرآوا به زیمه دارند